Làm thêm tại Nhật Bản không chỉ giúp du học sinh quốc tế có thêm thu nhập mà còn mang đến cơ hội trải nghiệm văn hóa và rèn luyện kỹ năng làm việc trong môi trường chuyên nghiệp. Tuy nhiên, để đảm bảo tuân thủ pháp luật, sinh viên cần có sự chấp thuận của nhà trường và giấy phép lao động do Cục Quản lý Xuất nhập cảnh cấp. Các trung tâm du học tại Việt Nam thường hỗ trợ xin giấy xác nhận từ trường ngay khi nhập học, nhưng sinh viên vẫn cần tự chuẩn bị hồ sơ xin giấy phép làm thêm với các giấy tờ như giấy xác nhận đang theo học, bảng điểm, hộ chiếu, visa hợp lệ và thẻ cư trú. Giấy phép này chỉ có hiệu lực trong thời hạn visa, vì vậy nếu visa hết hạn, sinh viên cần làm thủ tục gia hạn để tiếp tục làm việc hợp pháp.
Ngoài ra, sinh viên phải tuân thủ quy định về thời gian làm thêm, không quá 28 giờ/tuần trong thời gian học và tối đa 8 giờ/ngày trong kỳ nghỉ dài, đồng thời đảm bảo việc làm thêm không ảnh hưởng đến kết quả học tập. Vi phạm các quy định về lao động có thể dẫn đến xử phạt hành chính hoặc ảnh hưởng đến tình trạng cư trú tại Nhật Bản. Do đó, du học sinh cần nắm rõ và thực hiện đúng các quy định để có một hành trình học tập và làm việc thuận lợi, hiệu quả.
Các quy định chung về làm thêm ở Nhật
Việc làm thêm tại Nhật Bản là cơ hội quan trọng giúp du học sinh quốc tế trang trải chi phí sinh hoạt và tích lũy kinh nghiệm thực tế. Tuy nhiên, để đảm bảo không ảnh hưởng tiêu cực đến học tập và cuộc sống, chính phủ Nhật Bản áp dụng các quy định nghiêm ngặt đối với sinh viên quốc tế khi tham gia lao động ngoài giờ. Trước hết, sinh viên phải đảm bảo công việc làm thêm không ảnh hưởng đến kết quả học tập. Công việc chỉ được thực hiện ngoài giờ học, tránh làm gián đoạn quá trình học tập và không gây suy giảm thành tích. Việc cân bằng giữa học tập và làm việc là yêu cầu quan trọng để sinh viên có thể duy trì trạng thái cư trú hợp pháp và hoàn thành tốt chương trình học.
Bên cạnh đó, mục đích của việc làm thêm chủ yếu nhằm hỗ trợ sinh viên trang trải các khoản chi phí sinh hoạt như tiền thuê nhà, học phí, ăn uống và các nhu cầu thiết yếu khác. Do đó, sinh viên cần lựa chọn công việc phù hợp, đáp ứng nhu cầu tài chính mà vẫn đảm bảo sức khỏe và thời gian học tập.
Một trong những quy định quan trọng là sinh viên quốc tế bị cấm làm việc tại các cơ sở thuộc ngành công nghiệp giải trí người lớn, bao gồm quán bar, câu lạc bộ đêm, karaoke người lớn và các dịch vụ tương tự. Ngay cả những công việc gián tiếp như rửa bát, lau dọn hay phục vụ tại các địa điểm này cũng không được phép. Việc vi phạm quy định này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, bao gồm thu hồi giấy phép lao động, hủy tư cách lưu trú hoặc trục xuất khỏi Nhật Bản.
Ngoài ra, sinh viên cũng không được tham gia các công việc ảnh hưởng tiêu cực đến đạo đức cá nhân, vi phạm các giá trị văn hóa và chuẩn mực xã hội của Nhật Bản. Điều này nhằm bảo vệ danh dự, tư cách đạo đức của du học sinh, đồng thời giúp họ có trải nghiệm làm việc an toàn, phù hợp với định hướng phát triển cá nhân và chuyên môn.
Hiểu rõ và tuân thủ các quy định trên không chỉ giúp sinh viên làm việc hợp pháp tại Nhật Bản mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình học tập và sinh sống tại đất nước này.
Mức lương làm thêm ở Nhật
Chi phí du học tại Nhật Bản có thể khá cao, tuy nhiên, với sự chăm chỉ và khả năng quản lý tài chính hợp lý, nhiều sinh viên quốc tế không chỉ có thể trang trải sinh hoạt phí mà còn tích lũy một khoản tiết kiệm. Việc làm thêm là một giải pháp hỗ trợ tài chính quan trọng, giúp sinh viên giảm bớt gánh nặng kinh tế và có thêm cơ hội trải nghiệm môi trường làm việc thực tế tại Nhật Bản.
Mức lương làm thêm tại Nhật Bản thường dao động từ 650 – 1,200 yên/giờ (tương đương 140,000 – 260,000 VND), tùy thuộc vào khu vực làm việc và tính chất công việc. Tại các thành phố lớn như Tokyo, Osaka, Yokohama, mức lương có xu hướng cao hơn do chi phí sinh hoạt đắt đỏ. Ngược lại, ở các khu vực nông thôn hoặc thành phố nhỏ, mức thu nhập có thể thấp hơn, nhưng đổi lại chi phí sinh hoạt cũng dễ chịu hơn.
Ngoài yếu tố địa điểm, loại công việc cũng ảnh hưởng đáng kể đến mức thu nhập. Những công việc yêu cầu trình độ tiếng Nhật tốt, làm ca đêm hoặc vào ngày lễ thường có mức lương cao hơn, có thể lên đến 1,500 yên/giờ. Các công việc phổ biến dành cho du học sinh bao gồm: nhân viên nhà hàng, siêu thị, cửa hàng tiện lợi (combini), gia sư tiếng Anh hoặc các công việc trong nhà máy, kho bãi.
Việc lựa chọn công việc phù hợp không chỉ giúp sinh viên có thêm thu nhập mà còn mang lại nhiều kỹ năng hữu ích cho tương lai. Tuy nhiên, sinh viên cần tuân thủ các quy định về thời gian làm thêm và cân đối giữa học tập và công việc để đảm bảo hiệu quả học tập tốt nhất.
Lưu ý về việc nộp thuế khi làm thêm ở Nhật
Khi làm thêm tại Nhật Bản, du học sinh cần nắm rõ các quy định về thuế để đảm bảo tuân thủ pháp luật và tránh các rủi ro pháp lý. Hai loại thuế chính mà sinh viên có thể phải đóng bao gồm thuế thu nhập cá nhân (所得税 – Shotokuzei) và thuế cư trú (住民税 – Juminzei).
1. Thuế thu nhập cá nhân (Shotokuzei): Nếu tổng thu nhập từ công việc làm thêm trong năm vượt quá 1,030,000 yên, sinh viên sẽ phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Ngược lại, nếu thu nhập dưới mức này, sinh viên có thể được miễn thuế.
2. Thuế cư trú (Juminzei): Loại thuế này áp dụng đối với những người đã cư trú tại Nhật trên một năm và có thu nhập từ làm thêm. Thuế cư trú được tính dựa trên thu nhập của năm trước và thường bắt đầu áp dụng từ năm thứ hai trở đi.
Để đảm bảo việc nộp thuế đúng quy định, mỗi năm, sinh viên cần khai báo thu nhập với cơ quan thuế trong khoảng tháng 1 – tháng 3, thông qua biểu mẫu Nenmatsu Chosei (điều chỉnh thu nhập cuối năm). Nếu làm nhiều công việc cùng lúc, sinh viên phải khai báo đầy đủ thu nhập từ tất cả các nguồn để tránh vi phạm pháp luật.